Đối với bà con dân tộc Vân Kiều ở xã Hướng Việt, cây trẩu là loại cây trồng khá quen thuộc, được trồng rải rác trên nương rẫy, chủ yếu làm cây chắn gió hoặc làm hàng rào chắn trên nương rẫy. Trong những năm trở lại đây, được sự hỗ trợ kết nối của dự án MCVN, công ty cổ phần LuCero tại thành phố Hồ Chí Minh đã đồng ý  thu mua quả trẩu tươi ngay tận địa bàn thôn bản với giá cả ổn định. Nhờ thế, diện tích cây trẩu ở địa bàn đã tăng rõ rệt, vừa tận dụng được đất triền đồi, nương rẫy để nâng cao thu nhập cho bà con, đồng thời vừa góp phần phủ xanh đất trống đồi núi trọc, bảo vệ môi trường rừng.

Gia đình Anh Hồ Văn Chữ ở thôn Trăng- Tà Puồng trước đây chỉ trồng vài chục cây trẩu làm hàng rào trên rẫy, ba năm trở lại, nhận thấy cây trẩu không chỉ đem lại lợi ích chắn gió, làm hàng rào mà quả trẩu còn có thể bán ra thị trường với giá cả ổn định, nên gia đình anh đã trồng số lượng lớn lên đến  hơn 2 nghìn cây, vừa trồng làm vành đai chắn gió, hàng rào cho nương rẫy, đồng thời trồng xen với lúa rẫy. Mỗi vụ gia đình anh Chữ thu về trên 1 tấn quả tươi. Anh Hồ Văn Chữ cho biết: “ Với đầu ra ổn định  như hiện nay của quả trẩu, gia đình tôi đã tận dụng được nguồn đấy trước đây bỏ hoang và một số diện tích xen canh để trồng trẩu, vừa đảm bảo về bảo vệ môi trường vừa rất yên tâm vì có thêm thu nhập”.

                                         Trẩu được bà con phơi khô để bán được giá hơn quả tươi

Cây trẩu có đặc tính rất dễ ươm trồng, tỷ lệ sống cao, rất ít bị sâu bệnh, lại không đòi hỏi phân bón hay công chăm sóc. Đến kỳ thu hoạch cũng rất dễ dàng, đợi quả chín rụng xuống thì thu gom tại gốc.  Bình quân mỗi gốc trẩu sẽ cho năng suất 50-60 kg quả tươi, gốc to thì thu được trên dưới 70kg. Trước đây, khi số lượng trẩu đang còn ít thì bà con gom bán cho thương lái trên địa bàn huyện với giá cả bấp bênh. Nay có thêm công ty cam kết bao tiêu sản phẩm nên bà con không còn lo lắng về đầu ra sản phẩm. Đến mỗi mùa vụ, công ty sẽ đến thu gom ngay tại bản với giá cả dao động từ 8 -9 nghìn đồng/ kg quả tươi, 14-15 nghìn đồng/ kg quả khô, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho bà con Vân Kiều ở đây. Sau 7-8 năm cho thu trái thì thân gỗ cây trẩu cũng được khai thác bán cho các thương lái thu mua tận nơi. Từ hiệu quả này, bà con đã tận dụng hết các diện tích đất trước đây còn bỏ hoang do khô cằn không thể canh tác các loại cây trồng khác, đất triền đồi, dốc, đất ven nương rẫy và xen canh với một số cây trồng ngắn ngày phù hợp khác, như lúa rẫy, sắn… Một số hộ chuyển đổi từ diện tích trồng bời lời sang trồng trẩu, vì giá cả bời lời xuống thấp, không có đầu ra ổn định. Năm 2022, dự án MCNV cũng đã hỗ trợ cây giống cho bà con ở xã Hướng Việt mỗi hộ 5 sào trẩu ( mỗi sào hỗ trợ 2,5 triệu đồng). Đến nay gần 100% hộ dân ở Hướng Việt đều có diện tích trồng trẩu với tổng diện tích gần 70 hecta,  nhiều nhất là thôn Trăng Tà Puồng và thôn Xa Đưng.

                               Bà con phấn khởi vì trẩu năm nay được mùa, giá cả ổn định

Anh Hồ Văn Dần, chủ tịch Hội Nông dân xã Hướng Việt cho biết thêm: “ Với đặc tính dễ trồng lại cho thu nhập ổn định nên cây trẩu đang được bà con nhân dân tập trung ươm trồng, khai thác được nguồn quỹ đất ven rừng, rấy, dọc hai bên dường, xen canh… Thời gian tới, Hội nông dân xã tiếp tục tuyên truyền vận động bà con nhân rộng một các phù hợp với điều kiện đất đai của địa phương, nhằm góp phần nâng cao thu nhập vừa đảm bảo mục tiêu bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường.”

Thanh Huyền- Hồ Giỏi