Đồng bào dân tộc
Vân Kiều, Pa Kô trên địa bàn huyện Hướng Hóa có bản sắc văn hóa rất phong phú
và đặc sắc. Trong đó trang phục truyền thống được xem là một nét văn hóa độc
đáo cần được bảo tồn và phát huy. Trong xu thế cuộc sống dần hiện đại hóa, sự
giao thoa văn hóa vùng miền mạnh mẽ như hiện nay thì trang phục truyền thống của
đồng bào dân tộc Vân Kiều, Pa Kô có phần bị mai một.
Trong chiến lược
phát triển kinh tế, chính trị, văn hóa xã hội của huyện miền núi Hướng Hóa, thì
việc phát huy bản sắc văn hóa luôn được chú trọng, trong đó trang phục truyền
thống của người Vân Kiều, Pa Kô luôn được đặc biệt quan tâm. Bằng nhiều cách
tuyên truyền vận động phù hợp, các cấp chính quyền từ huyện đến cơ sở đã có những
hoạt động thiết thực, nâng cao ý thức của người dân về việc giữ gìn truyền thống
trang phục của dân tộc mình. Các xã vùng dân tộc thiểu số đã có nhiều cách làm
hay để tăng cường hiệu quả công tác tuyên truyền vận động, như: mặc trang phục
truyền thống khi tham gia lễ hội, các lễ cúng bái tại làng bản; khuyến khích
cán bộ mặc trang phục đến công sở vào ngày đầu tuần hoặc vào các ngày hội họp,
sự kiện quan trọng của địa phương, tổ chức các hoạt động văn hóa văn nghệ, chú
trọng các tiết mục biểu diễn trang phục truyền thống của dân tộc…
Hướng Linh là
một trong những xã vùng sâu vùng xa của huyện Hướng Hóa với 100% dân số là đồng
bào Vân Kiều. Để giữ gìn nét văn hóa của dân tộc qua trang phục truyền thống, cấp
ủy, chính quyền xã đã triển khai về tận thôn bản những hoạt động cộng đồng, như
mừng lúa mới, cúng giàng, cúng làng bản, lễ hội.v.v. trong đó lồng ghép nội
dung sử dựng trang phục truyền thống khi tham gia. Qua đó tạo môi trường để bà
con có dịp mặc trang phục truyền thống, nâng cao ý thức cũng như lòng tự hào của
dân tộc mình khi mặc trang phục truyền thống. Xã Hướng Linh cũng đã cấp kinh
phí may trang phục truyền thống cho hơn 30 cán bộ xã để mặc vào dịp chào cờ đầu
tháng và dịp các sự kiện chính trị quan trọng của quê hương, dự Hội nghị từ cấp
xã đến thôn, bản, ngày hội đại đoàn kết toàn dân..v.v… Anh Hồ Văn Giang, chủ tịch
xã Hướng Linh khẳng định: “ Chúng tôi xác định trang phục truyền thống là một
phần của văn hóa người Vân Kiều. Xã sẽ tăng cường tổ chức các hoạt động văn hóa,
đặc biệt là phục dựng các lễ hội của người Vân Kiều, để bà con có cơ hội sử dụng
trang phục của dân tộc mình, đồng thời tuyên truyền, vận động bà con nên giữ
nét văn hóa đặc sắc này”.
Các tổ chức
đoàn thể, đơn vị trường học trên địa bàn huyện Hướng Hóa cũng đã có nhiều hoạt
động thiết thực để tuyên truyền vận động học sinh, hội viên nâng cao ý thức giữ
gìn trang phục truyền thống của dân tộc Vân Kiều, Pa Kô. Tiêu biểu như: trường
PTDT nội trú huyện vận động học sinh thường xuyên mặc trang phục truyền thống
khi đến lớp, khi tham gia các hoạt động ngoại khóa; tổ chức giao lưu văn nghệ với
các tiết mục đậm văn hóa dân tộc. Các trường tiểu học và trung học cở sở vùng
dân tộc thiểu số đã đưa nội dung khuyến khích học sinh mặc trang phục truyền thống
vào Quy chế ứng xử văn hóa học đường của đơn vị mình. Hội phụ nữ các cấp đưa nội
dung khuyến khích hội viên mặc trang phục truyền thống khi tham gia các hoạt động
của Hội, tạo điều kiện, hỗ trợ cho hội viên tham gia học tập và thực hiện mô
hình dệt truyền thống….
Thực hiện chủ
trương xây dựng nền văn hóa Việt Nam đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc, huyện Hướng Hóa đã chú trọng đưa nhiệm vụ bảo tồn và phát
huy bản săc văn hóa dân tộc Vân Kiều, Pa Kô vào các chương trình, kế hoạch phát
triển văn hóa xã hội của địa phương, trong đó việc bảo tồn và phát huy trang phục
truyền thống của đồng bào Vân Kiều, PaKô là không thể thiếu. Các hoạt động quảng
bá du lịch, hay các lễ hội tại địa phương đều ghi dấu rất rõ về nét văn hóa đặc
sắc này. Phiên chợ vùng cao Hướng Hóa lần thứ nhất diễn ra vào dịp đầu Xuân
Canh Tý thu hút đông đảo du khách cũng như bà con nhân dân trên địa bàn tham
gia. Tại đây đã dành riêng không gian cho việc tái hiện công việc dệt thổ cẩm của
người đồng bào, biểu diễn trang phục truyền thống, trưng bày trang phục truyền
thống và trải nghiệm mặc trang phục tuyền thống của người Vân Kiều Pa Kô. Hoạt
động này đã góp phần quảng bá rộng rãi về nét văn hóa đặc sắc, đồng thời nâng
cao lòng tự hào của người Vân Kiều Pa Kô về trang phục tuyền thống của dân tộc
mình.
Bà Nguyễn Thị
Huyền, trưởng phòng Văn hóa và thông tin huyện Hướng Hóa cho biết: “Trang phục
truyền thống của người Vân Kiều, Pa Kô được coi là nét văn háo đặc sắc cần bảo
tồn và phát huy. Đơn vị đã tham mưu huyện đưa nội dung này vào Chương trình
hành động đưa ngành du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của huyện, qua đó để có kế hoạch bảo
tồn, gìn giữ cũng như quảng bá về nét văn hóa của địa phương, góp phần xây dựng
nền văn hóa đậm đà bản sắc”.
Kô Kăn Sương